Ozdrowieńcy – spojrzenie na pozytywną stronę leczenia onkologicznego

Nowotwór to choroba uleczalna, pod warunkiem wczesnego wykrycia. Informacja i diagnoza choroby nowotworowej niesie ze sobą wachlarz emocji. Zwykle nie jest to dla nas dobra informacja. Zaczynamy snuć plany, realizować je lub odkładać na później, myślimy o najgorszym, jednak są to działania niewskazane. To co najważniejsze i zalecane zaraz po usłyszeniu diagnozy, to podjęcie leczenia zgodnie z zaleceniami lekarzy i specjalistów.

Do wykrycia choroby nowotworowej dochodzi najczęściej podczas badania przyczyny wystąpienia zmian chorobowych, których wcześniej nie było, a których pojawienie się zaniepokoiło pacjenta. Do wykrycia nowotworu może też dojść wskutek badań prowadzonych w ramach Programów wczesnego wykrywania chorób nowotworowych.

Podjęcie leczenia nowotworowego powinno zostać poprzedzone dokładną i specjalistyczną diagnostyką i właściwym rozpoznaniem tego, z czym chory będzie się mierzył. Nowotwór najczęściej kojarzymy z bólem, cierpieniem, zmianą, utratą sprawności i śmiercią. Jednak dzięki coraz to nowszym technologiom, badaniom i rozwojem medycyny w leczeniu osiągane są sukcesy.

Gdzie się zgłosić po pomoc?

W systemie opieki zdrowotnej pierwszym lekarzem, do którego powinniśmy się udać jest lekarz rodzinny. Bez skierowania możemy zgłosić się do onkologa. Warto zwrócić tu uwagę na ważny termin – Szybka Terapia Onkologiczna – czyli program postępowania diagnostyczno-leczniczego mający na celu przyspieszyć i usprawnić leczenie chorych na nowotwory. Znaczna część pacjentów chorych onkologicznie zostaje objęta tym programem.

Leczenie onkologiczne to sprawa indywidualna i zależna od rodzaju nowotworu, poniżej widoczne są wskaźniki większej skuteczności leczenia:

• w latach 2000-2002 wskaźnik przeżyć na nowotwory złośliwe dla kobiet wynosił 70,4% w latach 2003-2005 wzrósł do 78,0%,
• bez podziału na płeć, liczby także są wysokie – 63,9% przeżyć chorych na nowotwory złośliwe,
• ostatnia dekada przyniosła spadek umieralności o 10% u mężczyzn z grupy wiekowej po 65 roku życia. Zauważono także tendencję spadkową dla grup wiekowych 45-64.
• wyniki leczenia nowotworów w Polsce są gorsze niż w krajach Europy Zachodniej, ale w pierwszej dekadzie XXI wieku widoczny jest pewien postęp: wskaźniki przeżywalności znacznie poprawiły się u mężczyzn (32,9% – diagnoza w latach 2000–2002; 37,3% – diagnoza 2003–2005); u kobiet poprawa była nieco mniejsza (odpowiednio 51,2% i 53,5%).

Kim są ozdrowieńcy?

To osoby, które zakończyły leczenie. Nazywane są również zwycięzcami, czy weteranami. W mediach coraz częściej słyszymy o historii zwycięzców, którzy wygrali z chorobą. Są to ludzie nie rzadko w pełni wracający do aktywności sprzed choroby.

W trakcie zmagania się z chorobą w naszej głowie znajdą się negatywne myśli, chwile zwątpienia. Podpowiadamy jak sobie z nimi radzić, a także wskazujemy od czego warto zacząć, by myśleć pozytywnie. Poniżej zaprezentowaliśmy kilka pomocnych wskazówek z psychologii pozytywnej.

1. Nie przejmuj się rzeczami, na które nie masz wpływu – pielęgnuj umiejętność odpuszczania pewnych rzeczy. Wyznacz priorytety i rzeczy, które są dla ciebie istotne. Wyznaczaj cele, do których iść będziesz małymi krokami. Cel ma być realny, mierzalny i określony w czasie. Odpuszczaj rzeczy niezbędne na tu i teraz – świat się nie zawali.
2. Pielęgnuj relacje z osobami dla ciebie ważnymi – satysfakcja z bliskich relacji to bardzo istotny element zdrowego myślenia. Jeśli stanowisz dla kogoś wsparcie, wiedz, że ty także możesz je otrzymać. Stosuj regułę wzajemności, czyli traktuj ludzi tak, jak sam chciałbyś być traktowany. Nie mówimy tu o interesowności, lecz o szacunku, równym podejściu, współpracy.
3. Poznawaj siebie i rozwijaj się – realizuj ustalone cele i marzenia, spełniaj się w różnych sferach – zawodowych, społecznych, rodzinnych, partnerskich. Nie musisz być doskonały we wszystkich tych dziedzinach i to jak najbardziej naturalne.
4. Znaj swoje emocje i daj sobie prawo odczuwać także te negatywne – przyzwolenie na odczuwanie smutku, czy złości (emocji negatywnych) pozbawi poczucia winy, jakie pojawia się często później. Emocje negatywne są emocjami podstawowymi, odczuwanie ich i wyrażanie ich nie powinno być kojarzone ze słabością. Wyznaczaj sobie czas, na to by czuć smutek i np. popłakać. Ustal konkretną datę, godzinę i miejsce by oczyścić emocje i mieć siłę do dalszej walki.
5. Troszczę się o swoje zdrowie – by osiągnąć dobrostan musimy zrównoważyć wyzwania życiowe i zasoby, którymi dysponujemy, by te wyzwania podejmować. Jednym z bardzo istotnych zasobów jest właśnie zdrowie: psychiczne i fizyczne.

Psychoonkologia – wsparcie w procesie chorowania

Tak jak już zaznaczyliśmy chorowanie niesie za sobą ogromny bagaż emocjonalny. Podczas różnych etapów leczenia doświadczamy wielu wyzwań i możemy potrzebować dodatkowego wsparcia np. w budowaniu lub podtrzymaniu nadziei po wyzdrowieniu. W procesie leczenia ważny jest stan emocjonalny i psychiczny pacjenta, a także jego bliskich. Psychoonkologia to ścieżka psychologii dedykowana problemom onkologicznym. Jest to zetknięcie dwóch ważnych nauk: psychologii i onkologii, czyli dziedziny medycyny zajmującej się schorzeniami nowotworowymi, ich rozpoznawaniem oraz leczeniem. Wsparcie onkologiczne staje się nowym standardem wzmocnienia w procesie chorowania.

Autor: Natalia Fuchs-Dzierżyc – psycholog, psychoonkolog

Źródło danych statystycznych i badań:

• http://onkologia.org.pl/profilaktyka-nowotworowa/